Բավ է պոկենք հայ կնիքից անունն հայոց
Մարդս զանգ Է, աշխարհն՝ ականջ,
Լավ անունը՝ զանգի ղողանջ,
Բայց զանգն առանց զանգահարի,
Թեկուզ ապրի հազար տարի՝
Ոչ մի ղողանջ չի հանելու...
Զանգահարը գործն Է մարդու,
Գործ, որ թեկուզ ուժով բազկի,
Հավերժ փրկե պատիվն ազգի։
Հովհ. Շիրազ
Անուն՝ այն ինչ ուղեկցում է մարդուն իր ծնված օրվանից մինչև մահ: Չկա այնպիսի մի բառ, որ ավելի հաճախ լսենք մեր ամբողջ կյանքի ընթացքում: Անվան հետ փոքրիկ մարդուկը գալիս է այս աշխարհ ու մահկանացուն կնքելուց հետո մնում է միայն անունն ու գործը: Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ մանկանը անվանակոչելիս պետք է զգուշորեն մոտենալ այդ խնդրին: Պարզվում է, որ եթե անվան արտասանության մեջ կա նուրբ երանգներ, ապա երեխան անպայման որպես էակ ձևավորվում է նուրբ ու քնքուշ, և՝ հակառակը...
Անունը մեր երկրորդ «ես»-ն է, մեր էության բացահայտողը, դա է պատճառը, որ անկախ ռասսայից, ազգությունից, բնակավայրից մարդ պետք է կրի այդ ազգությունը ներկայացնող անուն, որն իր այցեքարտը պիտի դառնա ողջ կյանքում: Վերջերս լինելով Ռուսաստանում, հայտնվեցի մի խումբ ռուսների շրջապատում և ներկայացա՝ Արմինե։ Մի ռուս հարցրեց. «Դու, ի՞նչ է, հա՞յ ես»:
Այստեղ ես հասկացա, թե որքան երջանիկ եմ ես, որ կրում եմ հայկական այդ անունը, որ նշանակում է՝ հայուհի: Եվ ճիշտ է ժամանակին նկատել հայ մեծ գրող Շիրազը. «Քանզի ամեն ազգի անուն իր տարազն է, իր մայր լեզուն... Ինչո՞ւ հագնես ձևն ամենի, երբ քոնն ունես, ո՛վ քաղքենի...»:
Մեր երեխաներին տրվող անունների մասին շատ են գրել և դեռ շատ են գրելու։ Հայ երեխան պիտի կրի հայեցի անուն՝ սա է հիմնական խնդիրը։ Անգլիացին կամ ռուսն իրենց զավակին Արամ կամ Արմինե չեն կնքում։ Ի՞նչ կապ ունեն Շեքսպիրի Համլետը, Օֆելիան, ռուսական Սլավան, Իվանը, Տոլիկը, Կոլյա-Նիկոլայը, Արկադյան, Լոլիտան, Լյուբան, օտար արտուրիկները, սերժիկները, վալյաներն ու նադյաները հայ ժողովրդի հետ։
Հայկական ամեն անուն մի բառ է ճոխ. Անի՝ թվում է պարզ ու հասարակ, ընդամենը 3 տառ, բայց մեծ խորհուրդ ունի և նշանամություն, հայ ժողովրդի մի մեծ պատմություն... Կամ էլ, Աղավնի՝ խաղաղության խորհրդանիշ, Աստղիկ՝ անուն, ինքն էլ հույսի կանթեղ: Եվ կամ Հայկ՝ մի ողջ Հայաստան, նահապետ... Տաթև՝ Աստված տա թև... Հյուսեք ձեր ապագա երեխայի թևերը սկսելով նրա անվան ճիշտ ընտրությունից:
Եվ վերջապես, չմոռանանք, որ ընտրելով մեր երեխաների անուները, մենք կերտում ենք մի նոր ճակատագիր: Ամենահաճելի բառն առանց բացառության, բոլոր մարդկանց համար‘ պարզվում է, սեփական անունն է, քանզի բարձրաձայն արտասանելով նրա անունը, մենք ուշադրության ենք արժանացնում նրա անձը և դրանով իսկ բավարարում իրեն անհատականություն զգալու նրա պահանջմունքը: Իսկ ցանկացած պահանջմունքի բավարարում մարդու մոտ դրական հույզեր է առաջացնում, նշանակում է՝ մարդու անունն արտասանելով, մենք շահում ենք նրա համակրանքը:
Շատերն իրենց երեխաներին ցանկանում են թողնել լավ աշխարհ, իսկ դուք աշխարհին թողեք լավ ու հայեցի անուններով երեխաներ...
ԱՐՄԻՆԵ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
