ՆԵՐՍԵՍ ՕՀԱՆՋԱՆՅԱՆ (ԼՂՀ Գերագույն խորհրդի առաջին և երկրորդ գումարման պատգամավոր) - Ես միշտ էլ եղել եմ Հայաստանի հետ միացման կողմնակից և այսօր էլ այդ առումով այլ կարծիք չունեմ: Ինչ վերաբերում է Սահմանադրությանը, չնայած ես անկախության կողմնակից չեմ, գտնում եմ եմ, որ մենք այնպիսի սահմանադրություն պիտի ընդունեինք, որտեղ ավելի հստակ ձևակերպված լինեին մեր ազգային արժեհամակարգի պահպանմանը, ազգային անվտանգությանը վերաբերող հոդվածները: Միջազգային, ավելի կոնկրետ՝ եվրոպական նորմերով ու չափանիշներով առաջնորդվող Հայաստանի ընդունած սահմանադրությունը այդ առումով խոցելի է դարձնում Հայաստանին, ուստի մենք ոչ թե պիտի նմանակեինք նրա հիմնական օրենքը, այլև ընդունեինք այնպիսի սահմանադրություն, որ ազգային արժեհամակարգի պահպանման խնդրում Հայաստանին հետագայում մեզ հետևելու հնարավորություն տար... Մեր սամանադրության մեջ հատկապես շատ մշուշոտ է ազատագրված տարածքների վերաբերյալ հոդվածը:
ՆԱՐԻՆԵ ՆԱՐԻՄԱՆՅԱՆ (ԼՂՀ արդարադատության նախարար) - Անկախության կողմնակից եմ և, եթե հարկ լինի, կրկին կքվեարկեմ անկախ պետականության օգտին: Աշխարհում կատարյալ ոչինչ չի լինում: Այդ թվում՝ սահմանադրությունը: Կարծում եմ, ժամանակի ընթացքում երևան եկած թերությունները, ժամանակի, կյանքի փորձությանը չդիմացած ձևակերպումները, հոդվածները որոշ ժամանակ հետո ավելի հստակ տեսք կստանան մեր պետության հիմնական օրենքում:
ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՅԱՆ (ճարտարապետ) - Երևի թե դարձյալ կողմ կքվեարկեի անկախությանը: Սահմանադրությունը կատարյալ լինել չի կարող, որովհետև կյանքը փոփոխվում է, նոր հարցեր ու խնդիրներ են առաջանում, որոնք օրենքով վավերացվելու կարիք ունեն: Սահմանադրությունը խոցելի է հատկապես ազատագրված տարածքների ամրագրման առումով: Ես կողմ եմ ավելի հստակ ձևակերպման:
ՄԱՐԻԱ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ (Մուրացանի անվան գրադարանի տնօրեն) - Նորից անկախության կողմ կքվեարկեի: Ըստ իս, մեր սահմանադրությունն, ընդհանուր առմամբ, լավ է, կատարյալ է, բայց հարցը միայն հոդվածների լավ կամ կատարյալ լինելու մեջ չէ: Խնդիրն այն է, որ դրանք իրագործվեն կյանքում, օրենքը լինի իր բարձրության վրա: Մինչդեռ, ցավոք, սահմանադրության բոլոր հոդվածները չեն, որ իրագործվում են կյանքում: Հատկապես մարդու իրավունքների հարցում...
ՌՈՒԶԱՆ ԻՇԽԱՆՅԱՆ (լրագրող) - 1988 թվականին այլ իրավիճակ էր, և բնական է, որ մենք ցույցի և պայքարի դուրս եկանք Հայաստանի հետ վերամիավորվելու պահանջով: Բայց հետո, երբ Ադրբեջանը պատերազմ պարտադրեց մեզ, երբ մենք արդեն անկախ պետություն ենք հռչակել և ունենք մեր սահմանները, այսօր հնարավոր չէ կրկին օրակարգ մտցնել «միացման» խնդիրը: Ինչ կա որ՝ թող հարավկովկասյան տարածաշրջանում երկու հայկական պետություն լինի: Թուրքերը Ադրբեջան և Թուրքիա առանձին պետություններ ունեն, չէ՞: Սահմանադրությունը երբեք կատարյալ չի լինում նույնիսկ, այսպես ասած, կատարյալ, գերզարգացած և հզոր երկրներում: ԱՄՆ-ն, Մեծ Բրիտանիան կամ Ֆրանսիան շարունակ փոփոխություններ են կատարում իրենց սահմանադրության մեջ: Այսօր արդեն էական տարբերություններ կան գործող օրենքների և հիմնական օրենքների միջև: Ինչ վերաբերում է ազատագրված տարածքներին, ապա պատերազմի արդյունքում այդ տարածքներն արդեն մեր փաստացի տարածքներն են դարձել և ամրագրված են մեր սահմանադրությամբ:
ԱՐՄԵՆ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ (գործազուրկ) - Երբ աշխատատեղ չկա, աշխատանք չկա, որ տունդ, ընտանիքդ պահես, ի՞նչ տարբերություն՝ անկախ պետությո՞ւն ենք, թե՞ միացել ենք Հայաստանին: Չնայած, ամեն դեպքում, ես միացման կողմնակից եմ: Սահմանադրությունը, ճիշտն ասած, չեմ կարդացել և կարդալու միտք չունեմ: Մի բան ասեմ՝ սահմանադրությունը կամ մնացած էդ օրենքները սաղ գեղեցիկ ուպակովկա արած դեկորացիաներ են, որ համարյա չեն օգտագործվում կյանքում:
ԿԱՐԵՆ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ (շինարար) - Ես կարծում եմ, որ ամենաճիշտը Հայաստանի հետ միանալն է: Սահմանադրության մասին ի՞նչ կարող եմ ասել: Ոչ ես եմ նրան պետք գալիս, ոչ սահմանադրությունն է ինձ պետք գալիս: Ազատագրված տարածքները սահմանադրության մեջ ամրագրելը ամենակարևոր բանը չէ, պետք է դրանք պահելու կոնկրետ ցանկություն լինի: Բայց երբ մենք ասում ենք, թե դրանք հայկական տարածքներ են, մեր հողերն են, ամրագրված են մեր սահմանադրությամբ, իսկ Հայաստանի նախագահը գնում, Ալիևի հետ «բազար է անում» էդ հողերի շուրջ, դա արդեն ես չեմ հասկանում: Այ ախպեր, ասում են՝ երկրի տերը ժողովուրդն է: Հիմա ե՞ս եմ էս հողի տերը, թե՞ Երևանում գտնվող Հայաստանի նախագահը:
ՍԵՐԳԵՅ ԱՎԱՆԵՍՅԱՆ (կենսաթոշակառու) - Միացո՛ւմ: Մենք մի երկիր պիտի լինենք, որ ուժեղ լինենք: Էսպես ասես քանդած ցախավելի ծղոտ լինենք: Հեշտությամբ մեզ կարելի է կոտրել: Սահմանադրությունը կարող է շատ լավն է, բայց եթե էդ հոդվածները մեր մնացած օրենքների պես կամ կիսատ-պռատ են գործում, կամ շրջանցելով, խախտելով, էլ ո՞ւմ է պետք:
ԱՐԹՈՒՐ ԶԱՔԱՐՅԱՆ (Արցախյան ազատամարտի մասնակից) - Մի բան ասեմ՝ անկախությունը նրա համար են հնարել, որ մի խումբ մարդիկ բարձր պաշտոններ ստանան: Մնացած պատճառաբանություններին չեմ հավատում: Սահմանադրության հոդվածները մեկ-մեկ չեմ կարդացել, բայց կարդացել եմ ազատագրված տարածքներին վերաբերող հոդվածը: Մինչև հիմա չեմ հասկանում, թե դա պատերազմում հաղթած երկրի հոդվա՞ծ է, թե՞ պարտված: Տնաշենները էնքան վախեցած են բառերը գրել, ասես... Բայց նույնիսկ կարևորը դա չէ: Ազատագրված այդ հողերը իսկապես մերը կլինեն, եթե բնակեցնենք:
ԱՐԱՄ ՍԱՐԳՍՅԱՆ (քաղծառայող) - Միացում և միայն միացում: Մենք Հայաստանի հետ միացման պահանջով ենք պայքարի դուրս եկել, որովհետև մեր ուժը իրոք մեր միասնության, այլ ոչ թե տարանջատման մեջ է: Չպիտի համեմատվենք արաբական, մահմեդական աշխարհի հարուստ երկրների հետ, ովքեր ինքնուրույն գոյատևելու հնարավորություն ունեն: Հիշենք, որ մինչևիսկ հսկա գերմանիաներն են միացել, մի ամբողջություն կազմել: Սահմանադրության մեջ թեկուզ ազատագրված տարածքների վերաբերյալ հոդվածը ցույց է տալիս, որ մենք դեռ հեռու ենք կատարյալ սահմանադրություն ունենալուց:
«ՆԷ»
