Ինչպես հայտնի է, 1989-1992 թթ. Խորհրդային միությունը եւ Ռուսաստանը Լեռնային Ղարաբաղի հայերի դեմ իրականացրել են ցեղասպանական գործողություններ: Խորհրդային ու ռուսական զորքերը սպանել են 1000-ից ավելի հայերի, Ղարաբաղի տարբեր շրջաններում ավելի քան 40 գյուղ տեղահանել են ու ավերել, իրականացվել է Շահումյանի շրջանի եւ հայկական հոծ բնակչությամբ այլ տարածքների ոչնչացումը: Բացի այդ, հազարավոր հայեր ռուսների կողմից ենթարկվել են դաժան խոշտանգումների ու ռեպրեսիաների:

Այդ ժամանակվանից ոչ Ռուսաստանի պետական դուման, ոչ կառավարությունն այդպես էլ որեւէ որոշում չեն ընդունել, որում որեւէ գնահատական կտրվեր այդ իրադարձություններին: Ռուս ոչ մի հեղինակ՝ գրող կամ լրագրող, որեւէ տող անգամ չի գրել այդ ողբերգական իրադարձությունների մասին:

Այն, ինչ անում են ռուսները, լիովին հասկանալի է, եւ տարօրինակ կլիներ, եթե այլ կերպ լիներ: Սակայն ինչպե՞ս են հայերը վերաբերվում այդ իրադարձություններին: Ոչ Երեւանում, ոչ էլ Ստեփանակերտում ոչ մի հուշարձան չի դրվել, այդ իրադարձությունները չեն հիշատակվում, Հայաստանի ու ԼՂՀ ղեկավարները, կառավարությունները, խորհրդարանները ոչ մի հայտարարություն չեն արել:

Չի հրատարակվել որեւէ քիչ թե շատ նշանակալի աշխատություն այդ թեմայով, թեեւ անցած ժամանակաշրջանում բազմաթիվ այսպես կոչված գրողներ բազմիցս սպեկուլյացիաներ են արել հերոսական թեմաներով, մեծարելով հնարավոր բոլոր սրիկաներին, ի դեպ որոնց խղճին է Գետաշենի ու Շահումյանի ողբերգությունը:

Օրինակ, ինչո՞ւ մինչ այժմ պաշտոնական գրող Զորի Բալայանը չի հրատարակել որեւէ բան այդ իրադարձությունների վերաբերյալ: Պուտինին գրած տխրահռչակ նամակում կարելի էր հիշեցնել, որ Գյուլիստանը 1992 թ. հունիսին ոչնչացրել եւ Ադրբեջանին են հանձնել ռուսական զորքերը:

Նախկինում տպավորություն կար, իսկ ներկայում կա լիակատար վստահություն, որ տվյալ թեման մնում է վերահսկողության տակ, եւ երեւում է կան որոշակի պատասխանատուներ, որոնք զբաղվում են վերահսկողության ապահովմամբ: Երկար տարիների ընթացքում այդ մարդիկ իրենց գործունեությունը կառուցել են երկու նպատակով՝ հայ ժողովրդի ենթարկեցումը Ռուսաստանին, եւ այդ միջոցով իրենց անձնական հարցերի լուծումը:

Ներկայում, երբ հերթական անգամ Ռուսաստանին ցանկանում են ներկայացնել որպես Հայաստանի փրկիչ, լավ կլիներ հիշեցնել որոշակի մանիպուլյացիայի շրջանակներում դիտմամբ մոռացության տրված այդ ողբերգական իրադարձությունների մասին:

Գաղտնիք չէ, որ վերջին տարիների պատմությունը հրեշավոր ձեւով խեղաթյուրվել է, ընդ որում՝ հօգուտ Ռուսաստանի: Բայց չէ որ դա ոչ այլ ինչ է, քան հիշողության ոչնչացում: Ռուսների համար ղարաբաղյան թեման ատելի է, քանի որ նրանց ցույց էր տրվել, թե ինչպես կարելի է ստեղծել նոր սահմաններ, որոնք չի գծել իրենց կայսրությունը: Դա նրանց համար պակաս սարսափելի չէ, որքան ՆԱՏՕ-ի զորքերի ներկայությունը հետխորհրդային տարածքում:

Ռուսների նպատակն է ապացուցել, որ հայերը չունեն քաղաքական ու մարդկային կամքի արտահայտման իրավունք, եւ ընդհանրապես չունեն Հայրենիքի իրավունք: Դա նրանց չի հաջողվի, եւ սեպտեմբերի 3-ին կորցրած ինքնիշխանության վերականգնումը պետք է սկսի գողացված հիշողության վերականգնումից:

Ժամանակն է, որպեսզի Հայաստանի ու ԼՂՀ խորհրդարանները հունիսի 13-ը հաստատեն որպես «Հայաստանի ու հայ ժողովրդի դեմ Ռուսաստանի ագրեսիայի օր»: 

http://www.lragir.am/index/arm/0/comments/view/91592