Դժվար է միանշանակ գնահատական տալ Մինսկի խմբի միջնորդական 20-ամյա գործունեությանը։ Այս մասին NEW».am-ի թղթակցի հետ զրույցում նշել է ԼՂՀ անվտանգության և արտաքին քաղաքականության հանրային խորհրդի նախագահ Մասիս Մայիլյանը՝ ընդգծելով, որ հրադադարի ռեժիմը պահպանելու որոշակի ջանքեր գործադրվել են։
«1992թ. մարտի 24-ին ԵԱՀԿ նախարարների խորհուրդը որոշում կայացրեց կոնֆերանս անցկացնելու վերաբերյալ, որը պետք է կարևոր դեր կատարեր ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում։ Նախարարները համաձայնեցրել էին կոնֆերանսի մասնակիցներին՝ Բելառուս, Գերմանիա, Իտալիա, Ռուսաստանի Դաշնություն, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, Թուրքիա, Ֆրանսիա, Չեխիայի և Սլովակիայի Դաշնային Հանրապետություն, Շվեդիա, ինչպես նաև Ադրբեջան, Հայաստան և ԼՂ ներկայացուցիչներ։
Մինսկի խումբը որպես այդպիսին ձևավորվել է 1992 թ. հունիսին՝ կոնֆերանսի կազմակերպման հարցերով զբաղվելու համար։ Այն մինչ օրս մանդատ չունի, սակայն համանախագահները նման փաստաթուղթ ունեն,- հիշեցրել է Մայիլյանը։
Զրուցակիցը նշել է, որ այս ընթացքում ԼՂՀ ներկայացուցիչներին բանակցային սեղանի շուրջ նստեցնելու ուղղությամբ շատ քիչ գործ է արվել, չնայած որ ԵԱՀԿ-ն Լեռնային Ղարաբաղը Ճանաչել է որպես հակամարտող կողմ։ «Հակամարտության կարգավորման ճանապարհին առկա են ինչպես ներքին, այնպես էլ արտաքին խոչընդոտներ»,- նշել է Մ. Մայիլյանը։
Նրա խոսքով՝ վերջին տարիներին բազմիցս նշվել է ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման փիլիսոփայության փոփոխման անհրաժեշտության մասին։ «Վերջին ժամանակներս կարգավորման մոտեցումների և միջնորդության ձևաչափի վերանայման հարցն արդիականացվել է։ Նոր մեթոդաբանության փորձագետ-կողմնակիցների թիվն աճում է։ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրները, ինչպես նաև ՄԱԿ-ի ԱԽ-ի մշտական անդամները, արդյունավետ միջնորդություն իրականացնելու բավական պոտենցիալ ունեն։ Եթե Մինսկի խումը չվերանայի կարգավորման իր մոտեցումները, ստիպված կլինի միջնորդի դերը զիջել ուրիշներին»,- ընդգծել է նա։
Վերջում Մասիս Մայիլյանը նկատել է, որ ժամանակի ընթացքում խումբը լրացուցիչ գործառույթ է ձեռք բերել՝ ոչ պաշտոնական հարթությունում տարածաշրջանային և այլ խնդիրներ քննարկելու միջոց։ «Քննարկումների այս ալիքը արդյունավետ գործել է նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ռուս-ամերիկյան հարաբերություններում լուրջ խնդիրներ էին ծագում», - նշել է զրուցակիցը։
Նշենք, որ 1992 թ. մարտի 24-ին Ֆինլանդիայի մայրաքաղաք Հելսինկիում ԵԱՀԽ-ի գլխավոր քարտուղարն առաջարկել է Լեռնային Ղարաբաղի հարցով կոնֆերանս գումարել ԵԱՀԿ-ի հովանավորության ներքո։