Մուրացիկները հասարակության անբաժանելի մասն են կազմում՝ անկախ պետության սոցիալական հնարավորություններից: Մարդկանց այս կատեգորիան շատ հաճախ իրենց կենսակերպին վերաբերվում են իբրև աշխատանքի, և դրամ են վաստակում ի հաշիվ խղճահարության: Հատկապես կենտրոնական փողոցներում հաճախակի կարելի է հանդիպել մուրացկանների: 

Լույս աշխարհ է գալիս մանկիկը, թոթովում է առաջին բառերը, փորձում է քայլել, անցնում է մի քանի տարի և նա արդեն հասուն պատանի է: Ի՞նչ ճակատագիր է սպասվում նրան: Ո՞վ պետք է լինի նա՝ լավ մա՞րդ, նվիրված և անկեղծ անձնավորությո՞ւն, թե՞ անպետք և պատուհաս ծնողների համար: Կարծում եմ՝ ամեն ինչի դիմագիծը գծում է ժամանակը: Ուրեմն՝ ապրենք ճիշտ և քայլենք ժամանակին համընթաց: Յուրաքանչյուր քաղաքակիրթ պետություն փորձում է հնարավորինս լուծել հասարակության առջև ծառացած խնդիրները: 

Ովքե՞ր են մուրացկանները, ի՞նչն է մուրացկանության դրդապատճառը և ի՞նչ հետևանքներ այն կարեղ է ունենալ: 

Մուրացկաններ կարող են լինել երեխաները, երիտասարդները, ծերերը, հաշմանդամները, հոգեկան խանգարում ունեցողները, հասարակության տարբեր շերտերի մարդիկ՝ երաժիշտ-նվագողներից մինչև ապրուստի տարրական միջոցներ չգտնող այլ անձինք: Ոմանք այդ քայլին գնում են ելնելով իրենց սոցիալական ծանր վիճակից: Բայց այդ ճանապարհին անցնում են բավականին հոգեկան ծանր ուղի, որը ոմանց ստիպում է որպես ելք գտնել հանցագործ ճանապարհը։ 

Շատ անչափահաս երեխաների մուրացկան դառնալուն նպաստում են ծնողները. սպառնում են իրենց երեխային, ծեծում, որպեսզի մի կտոր հաց գողանա: Երեխան էլ չունենալով ելք և oգնություն, դիմում է այդ քայլին, և դա ժամանակի ընթացքում դառնում է սովորություն, որի արդյունքում կորցնում է բոլոր բարոյական արժեքները։ 

Շատ հաշմանդամներ էլ չկարողանալով իրենց գոյը պահպանել, դիմում են այդ քայլին: Փողոցում հանդիպում ես երգիչ-երաժիշտների, որոնք օժտված են հիանալի ձայնային տվյալներով, և երբ նվագում կամ երգում են, ասես քո հոգում արձագանք են գտնում այդ երգի մեղմահնչյուն ելևէջները: Բայց, չէ՞ որ սա էլ է համարվում մուրացկանության մի ձև: 

Իսկ եթե հարցը դիտենք մեկ այլ կողմից և դիտարկենք հետևյալ հանգամանքը. գո՞ւցե այդ նույն նվագողները, այդ արարքում այնքան էլ մեղավոր չունեն: Չէ՞ որ նրանք դրամ չունենալու պատճառով, չեն կարող հանդես գալ բեմերում, հեռուստաստուդիաներում, որևէ այլ կերպ ցուցադրել իրենց տաղանդը... 

Երևույթը խորն է ու հին։ Ամեն դեպքում պետք է գիտակիցմի ելք գտնել։

ԱՆԳԵԼԱ Ս.