Գլխավոր » ԽԱՂԱՂԱՊԱՀՆԵՐ՝ ՄԻԱՅՆ ԼՂՀ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՃԱՆԱՉՈՒՄԻՑ ՀԵՏՈ
ԽԱՂԱՂԱՊԱՀՆԵՐ՝ ՄԻԱՅՆ ԼՂՀ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՃԱՆԱՉՈՒՄԻՑ ՀԵՏՈ
09:57

Հարցազրույց ԼՂՀ Արտաքին քաղաքականության և անվտան
գության հանրային խորհրդի նախագահ, ԼՂՀ նախկին
փոխարտգործնախարար ՄԱՍԻՍ ՄԱՅԻԼՅԱՆԻ հետ

- Ինչպե՞ս եք գնահատում Պուտինի Ստամբուլում արած հայտարարությունը, ըստ որի ԼՂ խնդրում կողմերի վրա ճնշում չպետք է գործադրել: Արդյո՞ք սա նշանակում է, որ ՌԴ-ն բոլորին, այդ թվում Թուրքիային հասկացնում է, որ ինքը ստատուս քվոյի կողմնակից է և արդյո՞ք սա նշանակում է, որ ստատուս քվոն դեռ երկար կպահպանվի:
- Ռուսաստանի վարչապետի այդ հայտարարությունը վկայում է այն մասին, որ պաշտոնական Մոսկվան մնում է իր նախկին դիրքորոշմանը, և Թուրքիայի հետ նրա տնտեսական համագործակցության ակտիվացումը չի ազդել Ղարաբաղի հարցում Մոսկվայի դիրքորոշման վրա: Անկարան և Բաքուն փորձում են ամեն կերպ հասնել նրան, որ ստատուս քվոն փոխվի ի օգուտ իրենց: Ռուսաստանում հասկանում են, որ ստատուս քվոյի չհավասարակշռված և միակողմանի խախտումը կարող ստեղծել էլ ավելի լարված և անգամ պայթունավտանգ իրավիճակ ողջ տարածաշրջանում: Եթե հնարավորություն չկա ընդհանուր մթնոլորտը բարելավելու համար, ներկա վիճակի պահպանումը պետք է ընդունելի լինի բոլոր հակամարտող կողմերի, ինչպես նաև բոլոր միջնորդների համար:

- Ալիևը հայտարարել է, որ եթե Հայաստանը չընդունի նորացված սկզբունքները, Ադրբեջանը դուրս կգա բանակցություններից: Այս հայտարարությունն ինչի՞ն է միտված:
- Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը նման հայտարարություններով փորձում է ուժեղացնել միջազգային ճնշումը Հայաստանի նկատմամբ, որպեսզի վերջիններս համաձայնեն Հայաստանի ու Լեռնային Ղարաբաղի համար վտանգավոր Մադրիդյան սկզբունքների հետ: Մյուս կողմից՝ Բաքուն շարունակում է շանտաժի ենթարկել միջազգային հանրությանը, սպառնալով նոր ռազմական ագրեսիա սկսել ԼՂ հանրապետության դեմ և ապակայունացնել իրավիճակը տարածաշրջանում:

- Ռուս-թուրքական հարաբերությունների ջերմացումը կարո՞ղ է ինչ-որ ձևով վնասել ԼՂ խնդրի կարգավորմանը:
- Եթե ելնենք ձեր նշած երկրների հետ մեր փոխհարաբերությունների պատմության դասերից, նման սցենար չի կարելի բացառել, թեև վերջերս Վլադիմիր Պուտինի ստամբուլյան հայտարարությունը որոշ չափով հուսադրող է: Ցանկացած դեպքում, հայկական երկու պետությունները պետք է ուշադիր հետևեն ռուս-թուրքական մերձեցմանը և անհրաժեշտության դեպքում համապատասխան քայլեր ձեռնարկեն:

- Ռուս ռազմական փորձագետ Անատոլի Ցիգանոկը ադրբեջանական մամուլում հայտարարել է, որ ավելի հավանական է, որ ԼՂ հակամարտության գոտում ռուսական և թուրքական զորքեր տեղակայվեն, քան արևմտյան ուժեր: Որքանո՞վ եք դա իրական համարում և ինչպե՞ս եք գնահատում, որ ռուսներն արդեն անթաքույց խոսում են դրա մասին:
- Միջազգային խաղաղարար ուժերի տեղակայում ղարաբաղյան հակամարտության գոտում կարող է տեղի ունենալ միմիայն ԼՂՀ ճանաչումից հետո, որովհետև որևէ օտարերկրյա զորքի տեղակայում Ղարաբաղում՝ նշանակում է մեր ինքնիշխանության սահմանափակում: Քանի որ ԼՂՀ միջազգային ճանաչումը դեռ չկա, մենք չենք կարող մեր ինքնիշխանության մի մասը զիջել: Սա հաշվի առնելով, կարծում եմ, որ նման հարց չպետք է ընդհանրապես քննարկվի: Բանն այն է, որ այդ ուժերը եթե պետք է մտնեն տարածաշրջան, դրանք որևէ միջազգային կազմակերպության դրոշի ներքո են մտնելու: Իսկ եթե մենք ճանաչված չենք և ներկայացված չենք այդ միջազգային կազմակերպությունում, հետևաբար լծակ չունենք ազդելու այդ միջազգային ուժերի վրա, ուստի անիմաստ է որևէ խոսակցություն այդ ուղղությամբ:
Ինչ վերաբերում է նրան, որ ռուսական կողմից թուրքական զորքերի տեղակայման մասին տեսակետներ են հնչում, ապա նման բաներ նախկինում էլ են եղել: Ամենակարևորն այն է, որ մենք պետք է ունենանք հստակ դիրքորոշում և այդ դեպքում, բնական է, որ որևէ ուժ չի կարող մտնել տարածաշրջան: Ուզում եմ նաև հիշեցնել 1994 թվականի Բուդապեշտի գագաթնաժողովի մասին, որի ընդունած փաստաթղթում նշվում է, որ հակամարտության գոտի բազմազգ խաղաղապահ ուժեր կարող են մտնել միայն խնդրի լուծման քաղաքական համաձայնագրի ստորագրումից հետո: Մենք գիտենք, որ նման համաձայնագիր դեռևս չկա և մոտ ապագայում դժվար թե նման բան ստորագրվի: Այսինքն՝ այդ ամենն, իմ կարծիքով, ընդամենը խոսակցություններ են և որևէ լուրջ հիմք չունեն: Այդ խոսակցությունները մտահոգիչ կլինեին, եթե այդ մասին ասեր, օրինակ, Ռուսաստանի ԱԳ նախարարը կամ նախագահը, սակայն տեսակետ հայտնողը մի փորձագետ է, որն իրավունք ունի տարբեր սցենարներ քննարկել:

- Դուք ԼՂ միջազգային ճանաչմանն ուղղված գործունեություն ծավալելու կոչով էիք հանդես եկել, այնինչ ՀՀ ԱԺ-ն մերժեց այդ հարցի քննարկումն անգամ: Ումի՞ց է Ղարաբաղը ճանաչում ակնկալում, եթե դա չի անում Հայաստանը: Ինչպե՞ս եք վերաբերվում այդ հարցում ՀՀ իշխանությունների բացատրություններին:
- Պետք է նկատեմ, որ ԼՂՀ Արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հանրային խորհրդի նշված նախաձեռնությունն, ընդհանուր ամամբ, աջակցություն է գտել Հայաստանում գործող կուսակցությունների, փորձագետների և ԼՂՀ քաղաքացիական հասարակության ղեկավարների մոտ: Իմ կարծիքով՝ Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչումը կարող է լինել երկու փուլով. սկզբում Հայաստանը, Ղարաբաղը և հայկական Սփյուռքի կազմակերպությունները պետք է համապատասխան նախապատրաստական աշխատանք տանեն արտասահմանյան երկրների հետ, այնուհետև Հայաստանը պետք է «դե յուրե» ճանաչի Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը և ճանապարհ բացի այլ երկրների կողմից ճանաչումների համար: Ակնհայտ է, որ ԼՂՀ միջազգային ճանաչումը արդյունավետ գործիք կդառնա Հարավային Կովկասում տարածաշրջնային անվտանգության և կայունության ապահովման համար, որով տարբեր պատճառներով շահագրգռված են ազդեցիկ համաշխարհային կենտրոնները: Խնդիրն այն է, որ այդ ուղղությամբ մենք շատ քիչ բան ենք արել, թեև աշխարհի հայությունը բավական պոտենցիալ և հարուստ փորձ ունի ազգային շահեր ներկայացնող խնդիրները միջազգային ատյաններում և տարբեր երկրներում լոբբինգ անելու գործում:
Առանձին գործիչների կողմից բերվող փաստարկներն այն մասին, թե Հայաստանը չի կարող զբաղվել այդ հարցով, որովհետև նա բանակցություններ է վարում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, չի դիմանում ոչ մի քննադատության: Եթե Ադրբեջանը մասնակցելով այդ նույն բանակցություններին, պատրաստվում է պատերազմի, ինչո՞ւ մենք չենք կարող աշխատանքներ տանել Լեռնային Ղարաբաղի միջազգային ճանաչման ուղղությամբ: Առավել ևս, որ ինչպես ցույց է տալիս վերջին միջազգային փորձը, նման ճանաչումը ունակ է կանխարգելել նոր ագրեսիան:
«Ժամանակ», Երևան
----------------------------------------
Տպագրվում է որոշ կրճատումներով

Որոնում

Օրացույց

«  Հունիս 2010  »
ԵրկԵրեքՉորՀինգՈրբՇբթԿիր
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930

Արխիվ