Այսօր, երբ ստացել եմ վաստակավոր անասնաբույժ, անասնաբուժական գիտությունների թեկնածու Է. Գասպարյանի նվերը, իմ երախտիքն ու շնորհակալությունն եմ հայտնում այդ թանկագին նվերի համար:
Ես համամիտ եմ գիրքի խմբագիր Եղիշե Սարգսյանի տված գնահատականին՝ գիրքը Ղարաբաղի գյուղատնտեսության մասին կարևոր իրադարձություն է… Ցավոք, այսօրվա պայմաններում մոռանում են անցյալի փորձը և հաջողություններ որոնում անհայտության մեջ: Դա էլ այն դեպքում, երբ մեր նախնիները տասնամյակներ շարունակ դատել ու փորձարկել և ձեռք են բերել լավագույն հաջողություններ:
Ինչ որ է։ Գիրքն ինձ վրա թողել է անջնջելի տպավորություն: Դա սովորական գիրք չէ, այլ մի հանրագիտարան՝ ղարաբաղյան գյուղատնտեսության մոտ անցյալի ու այսօրվա մասին: Այն գրվել է մի մասնագետի ու հմուտ ղեկավարի ձեռքով, ով անխոնջ մշակի նման տարիներ շարունակ աշխատել ու դատել և իր անփոխարինելի ներդրումն ուներ գյուղատնտեսության զարգացման բնագավառում:
Գիրքը հագեցված է փաստերով ու թվական տվյալներով, տարիներ շարունակ արծարծված տարբեր բնույթի հարցերով, մասնագիտական խորհուրդներով ու առաջարկություններով: Զարմանալին այն է, որ գյուղատնտեսության մեջ չկա մի բնագավառ, որ վրիպած լինի հեղինակի տեսադաշտից:
Առանձնապես հետաքրքիր են անասնապահության, թռչնաբուծության և մեղվաբուծության զարգացման, տոհմային աշխատանքների կազմակերպման, անասունների, խոզերի, հավերի, մեղուների կորուստների կանխման, անասնապահության մեջ թունավորման դեպքերի բացահայտման և կտրուկ միջոցառումների ձեռնարկման, կերերի վերամշակման տարբեր եղանակների մշակման, պատվաստումների արդյունքների շտկման և տարբեր հիվանդությունների բուժմանը վերաբերող հոդվածներն ու կիրառվող միջոցառումները:
Չմոռանանք, որ Գասպարյանը որպես հմուտ ու բազմակողմանի զարգացած ղեկավար, իր արտակարգ զգոնությունն է ցուցաբերել ազերիների վարած հայակուլ քաղաքականության պայմաններում: Նա բազմիցս մասնակցել է մեր և ազերիների միջև կայացած վեճերին և սրբությամբ պաշտպանել հայրենիքի շահերը:
Գրքում հեղինակն արժանի գնահատական է տվել գյուղատնտեսության հետ առնչված մի խումբ անվանի գիտնականների ու գրողների, երկարամյա աշխատանքային փորձ ունեցող մի շարք ղեկավարների, մասնագետների, նվիրյալների և գյուղնախարարի թողած ավանդին, ովքեր իրենց համեստ ներդրումով նպաստել են Ղարաբաղի գյուղատնտեսության զարգացմանը:
Ի դեպ, ինչպես հեղինակն, այնպես էլ գրքի խմբագիրը մտահոգված են գյուղատնտեսության արդի վիճակով, որի համար հանդես են եկել առանձին հոդվածներով և առաջարկություններով:
Ես, որպես մի մասնագետ, պաշտպանում եմ Է. Գասպարյանի և Ե. Սարգսյանի առաջարկությունները և միևնույն ժամանակ՝ գտնում.
1. Դպրոցի ուսումնադաստիարակչական հարցերը քննարկելիս նկատի առնել երեխաների խառնվածքը: Հո բոլորին չես կարող գիտնական դարձնել: Պետք է նաև աշխատել սովորեն։
2. Արտադրության կոոպերացման պայմաններում անհրաժեշտ է հենվել սեփական մեխանիզացիայի վրա: Դիմել մեքենատրակտորային պարկին, այդ նույնն է թե կրկնել նախկին ՄՏԿ-ի նկատմամբ բաց թողած սխալները, որոնք լուծարվել են 1958թվականին։
3. Առանց կարգ ու կանոնի գյուղատնտեսություն չկա: Անասունները մինչև ե՞րբ պիտի ոտնահարեն ցանքատարածությունները:
4. Սխալ եմ համարում, երբ հողն ուզում են վաճառքի հանել: Մի հարցնող լինի՝ հո՞ղ ես գնել, որ ուզում ես վաճառել:
5. Եթե 19-րդ դարի առաջին կիսամյակում ռուսները ազգային հենարան ստեղծելու նպատակով Կարյագինոյում բնակեցրին Ռուսաստանից գաղթած մոլոկաններին և շահագրգռման նպատակով նրանց 26 տարով ազատեցին հարկերից, ապա ի՞նչն է խանգարում մեզ, որ այդ լավագույն փորձը կիրառենք մեր ազատագրած տարածքներում:
Իմ կարծիքով գրքի 150 տպաքանակը քիչ է, այն պետք է վերահրատարակվի, և գիրքը դառնա յուրաքանչյուր մասնագետի ու գյուղացու սեղանի զարդը:
ԵՐՎԱՆԴ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
գ. Մեծ Թաղեր
