Առաջին խմբի գործիչներից են ԱԺ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Վահրամ Աթանեսյանը, նախագահի տեղեկատվական ծառայության պետ Դավիթ Բաբայանը, հասարակական-քաղաքական գործիչ Աշոտ Սարգսյանը, նախկին փոխարտգործնախարար, Արցախի արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հանրային խորհուրդ ՀԿ-ի նախագահ Մասիս Մայիլյանը և այլք։ Շատ հաճախ նրանց տեսակետները չեն համընկնում, միանգամայն տարբեր դիքորոշում ունեն Ղարաբաղյան խնդրի կարգավորման հարցում։ Բայց այդ մարդիկ իրոք մտահոգվում են մեր երկրի ու ժողովրդի ապագայով, փորձում իրենց ասելիքը, իրենց տեսակետը հասցնել հանրությանը։
Առաջին խմբի գործիչներից է նաև Արցախյան շարժման ակտիվիստ, պատերազմի մասնակից, ՀՀ ԳԽ առաջին գումարման պատգամավոր՝ Արցախից, պահեստի գնդապետ Ռազմիկ Պետրոսյանը։ Նրա կարծիքով, վաղուց գաղտնիք չէ, որ յուրաքանչյուր հանդիպում, որին ղարաբաղյան կողմը չի մասնակցում, իր մեջ շատ լուրջ վտանգներ է պարունակում ոչ միայն Արցախի, այլև Հայաստանի ու ողջ հայ ժողովրդի համար։
«Եթե ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահները, Ռուսաստանի նախագահը կամ մյուսներն իրոք անկեղծորեն ձգտում են, որ Ադրբեջանը վերջ տա տարածաշրջանի խաղաղությանը սպառնող իր արկածախնդրական պահվածքին, հիստերիկ դեմարշերին և լրջորեն մասնակցի բանակցային գործընթացին, ապա միջնորդները Ի. Ալիևի առջև պետք է նախապայման դնեն։ Այն է՝ եթե այս կամ այն հանդիպումը ոչ մի արդյունք չտա, ապա իրենք, միջազգային հանրությունը ճանաչելու է ԼՂ անկախությունը»,- ասում է Ռ. Պետրոսյանը։
Արցախցի գործիչի կարծիքով հայկական կողմի փոխզիզիջումների վերջին սահմանը պիտի լինի՝ Արցախի անկախ հանրապետություն՝ արևմուտքից Հայաստանի հետ ամբողջական սահմանով՝ հյուսիսից հարավ, Իրանի հետ պարտադիր սահման և արևելքից սահման Ադրբեջանի հետ։ «Ոչ մի մետր հող չպիտի զիջվի թշնամուն (հակառակորդ չեմ ասում, հակառակորդը երբեք խաղաղ բնակչություն, անգամ խաչքարեր չի ոչնչացնում), իսկ եթե ինչ-որ բան պիտի տանք, ապա միայն այն պայմանով, որ փոխարենն անմիջապես լուծվի ԼՂ կարգավիճակի հարցը,- գտնում է Ռազմիկ Պետրոսյանը։- Արդեն 20 տարի է, որ ես, իմ զավակները, թոռները, մի ողջ նոր սերունդ ապրում է ազատ ու անկախ իր հայրենիքում։ Ինչպե՞ս կարող ենք համաձայնվել, որ մեր այս 20-ամյա ազատությունը կամավոր տանք, ինչ-որ միջանկյալ կարգավիճակ ընդունենք, ինչ է թե՝ հետագայում, 10 կամ 20 տարի հետո մեր վերջնական կարգավիճակը նոր-նոր պիտի որոշեն։ Դա լինելու բան չէ։ Դա ոչ մի տրամաբանության մեջ չի տեղավորվում։
Արցախցի հասարակական-քաղաքական գործիչը գտնում է, որ Արցախի կորուստն ի վերջո կբերի ողջ Հայաստանի կորստին, որովհետև թուրքը երբեք ձեռքբերածով չի կշտանում։ «Նրանք վաղուց խոսում են նաև Զանգեզուրի, Մեղրիի, անգամ Սևանի ադրբեջանական տարածք լինելու մասին,- շարունակեց Ռ. Պետրոսյանը և հավելեց, որ ոչ միայն Արցախյան կողմը պիտի պարտադիր մասնակցի բանակցություններին, այլև մենք պիտի մեր ռազմական պոտենցիալը շարունակ համալրենք նորագույն զինատեսակներով՝ հակահրթիռային ՍԿԱԴ, «Պետրիոտ» համակարգերով, միջին և երկար հեռահարության հրթիռներով, ռազմական ուղղաթիռներով և այլն, որպեսզի ոչ ոք այլևս չմտածի մեզ պայմաններ թելադրելու մասին։ «Միայն այդ դեպքում Ադրբեջանը, նրա հոգեհայր Թուրքիան և նրանց գրգռող, երկակի խաղ խաղացող գերտերությունները ձեռ կքաշեն Արցախից»,- եզրափակեց Ռազմիկ Պետրոսյանը։
Վ. ՕՎՅԱՆ